6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (“SMK”) m.107/2’ye göre, patent başvurusu ya da patent hakkı sahibi tarafından, koşulların gerektirdiği tüm özenin gösterilmesine rağmen Türk Patent ve Marka Kurumu (“Türk Patent”) tarafından patent işlemlerine ilişkin belirlenen sürelere uyulmamışsa veya bu durum patent başvurusunun reddedilmesine ya da geri çekilmiş sayılmasına, patentin hükümsüz kılınmasına veya diğer herhangi bir hak kaybına yol açmışsa hakların yeniden tesisi talep edilebilir.
Talep Süresi
Hakların yeniden tesisi talebi, süreye uyulamama sebebinin ortadan kalkmasından itibaren iki ay içerisinde ve her halükarda uyulamamış olan sürenin bitiminden itibaren bir yıl içerisinde, ilgili ücretin ödenmesi şartıyla Türk Patent’e yapılmalıdır.
Hakların yeniden tesisi talebi, uygunsuzluğun nedenini gösteren bir dilekçe ve ilgili belgeler (varsa Türkçe tercümesi ile birlikte) ile yapılmalıdır. 2023 yılı itibariyle hakların yeniden tesisi talebi için istenen resmi ücret 5.730 TL’dir.
Talebin Kabul Edilebilirliği
Hangi sebeplerin patent haklarının yeniden tesis edilmesi için kabul edilebilir olduğu ne SMK’da ne de başka bir mevzuatta açıklanmıştır. Bu nedenle, her somut olayın özelliğine göre süreye uyulamamasındaki sebepler ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Ancak, Avrupa Patent Ofisi tarafından yayımlanmış İnceleme Kılavuzu[1] uyarınca, organizasyonel karışıklıklar, ani ve ciddi hastalıklar veya izleme sisteminden kaynaklı hatalar, hakların yeniden tesisi için geçerli olabilecek sebepler arasında sayılmış olup bu gibi örneklerin Türkiye’de de patent haklarının yeniden tesis edilmesi için kabul edilebilir sebepler olarak sayılması mümkündür.
Sürelere uyulmamasının kabul edilebilir bir sebepten kaynaklandığı kanıtlansa dahi, ayrıca koşulların gerektirdiği tüm özenin patent başvurusu ya da patent hakkı sahibi tarafından gösterildiği de kanıtlanmalıdır.
Türk Patent, hakların yeniden tesis edilmesine karar verirse, ilgili karar Resmi Patent Bülteni’nde yayımlanır. Talebin Türk Patent tarafından reddedilmesi durumunda ise, Türk Patent’in nihai kararına karşı Ankara Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları Hukuk Mahkemesi nezdinde iptal davası açılabilir.
Patent İşbirliği Antlaşması Kapsamındaki Başvuruların Türkiye’de Ulusal Aşamaya Girmesi ve Avrupa Patent Validasyonlarının Türkiye’deki Durumu
Türk Patent, Patent İşbirliği Antlaşması kapsamındaki başvurular bakımından öngörülen süre içerisinde (rüçhan tarihinden itibaren 30 ay veya ek süre ücretinin ödenmesi halinde rüçhan tarihinden itibaren 33 ay) Türkiye’de ulusal başvuruda bulunamayan başvuru sahiplerinin haklarının yeniden tesisi talebinde bulunabileceğini kabul etmektedir.
Türkiye’deki Avrupa Patent validasyonlarına ilişkin olarak ise Türk Patent, Avrupa patenti sahiplerinin validasyon başvurusunu belirlenen süre içerisinde (Avrupa patentinin verildiğinin yayımından itibaren 3 ay içerisinde) yapmamaları halinde haklarının yeniden tesisini talep edebileceklerini kabul etmemektedir. Türk Patent’in yaklaşımı, hakların yeniden tesis edilmesini düzenleyen SMK m.107 uyarınca, hakların yeniden tesis edilmesinin sadece Türkiye’de ulusal etkiye sahip başvuru ve patentlere uygulanabileceği ve bir Avrupa patentinin öngörülen süre içerisinde validasyonu yapılmadığı takdirde, bu korumadan yararlanamayacağı yönündedir. Ancak bu duruma, Avrupa Patent Sözleşmesinin aksine hükümler içermesi (örneğin, madde 64, 66 ve 67) ve Anayasası’nın 90. maddesinden düzenlendiği üzere ulusal kanunlar, ile uluslararası anlaşmaların (Türkiye’nin taraf olduğu) temel haklara (örneğin, mülkiyet hakları) ilişkin düzenlemeler bakımından çeliştiği durumlarda, uluslararası anlaşma hükümlerinin geçerli olması sebepleriyle Türk mahkemeleri nezdinde itiraz edilebilir.[2]
Ayrıntılı bilgi için lütfen iletişime geçiniz:
Doğukan Berk Aksoy, LL.M.
Avukat | Marka Vekili | Patent Vekili
T: +90 312 969 09 63
[1] European Patent Office, Guidelines for Examination, Merit of the Request (https://www.epo.org/law-practice/legal-texts/html/guidelines/e/e_viii_3_2.htm son erişim tarihi: 14 Ocak 2022)
[2] Senem Kayahan, Avrupa Patentlerinin Validasyonları İçin Hakların Yeniden Tesisi Hakkı, Patent ve Marka Vekilleri Derneği (PEM) (https://pem.org.tr/Senem_KAYAHAN_PEM-MAKALE-(AVRUPA_PATENTLERININ_VALIDASYONLARI)-son.pdf son erişim tarihi: 14 Ocak 2022)