Kısa Kelime Markalarında Benzerlik İncelemesi
- Aksoy IP
- 15 minutes ago
- 4 min read
Genel Olarak
Markaların benzerlik değerlendirmesi yapılırken, ilgili tüketici kesiminin algısı, önceki markanın ayırt ediciliği ve markaların içerdiği unsurlar gibi çeşitli faktörler dikkate alınmaktadır. Özellikle kelime unsuru içeren markalarda, bu kelimelerin uzunluğu veya kısalığı, markalar arasındaki benzerlik incelemesinde belirleyici bir rol oynayabilmektedir. Öyle ki kelime markalarının uzunluğunun benzerlik incelemesindeki rolüne Marka İnceleme Kılavuzu’nda (“Kılavuz”) şu şekilde değinilmiştir: “İşaretler ne kadar kısa olursa ortalama tüketiciler markalar arasındaki farklılıkları o kadar kolay algılayabiliyorken, işaretlerin uzun olması durumunda işaretler arasındaki farklılıkların algılanması zorlaşmaktadır.”[1]
Kısa kelime markalarında yapılan değişikliklerin, benzerlik algısını nasıl etkilediği ise önemli bir değerlendirme konusudur. Bu yazımızda, kısa kelime markalarının benzerlik incelemesine ilişkin temel hususları ele alacağız.
Kısa Marka Nedir?
Genel olarak, Türk Patent ve Marka Kurumu (“Türk Patent”) ile Yargıtay uygulamalarında, 3 ila 4 harfe kadarki markalar kısa marka olarak görülmektedir. Kılavuzda “Kurum uygulamaları anlamında bir işaretin kısa işaret olarak değerlendirilebilmesi için üç ya da üçten daha az karakterden oluşturulmuş bir işaret olması gereklidir.”[2] ifadeleri yer almaktadır. Kılavuzda belirtilen genel kural 3 harfe kadarki markaların kısa marka olacağı yönündeyken aşağıdaki Tablo 1’deki Yargıtay kararlarına bakıldığında 4 harften oluşan ALDİ markasının SALDİ markası ile benzer olmadığına karar verildiği de görülmektedir.
Kısa Marka Olmanın Marka Benzerlik İncelemesindeki Önemi Nedir?
Kısa markalara yapılacak en küçük ekleme veya değişikliğin markaları farklılaştırmaya yeteceği, öğretide genel olarak kabul görmektedir. Bu bağlamda, özellikle harf ve rakamlardan oluşan kısa markalar, genellikle güçlü bir ayırt ediciliğe sahip olmadıkları için karıştırılma olasılıkları daha düşük kabul edilmektedir. Bu tür markalar, eklenen veya çıkarılan küçük unsurlar—örneğin tek bir harf ya da rakam—sayesinde kolayca ayırt edilebilir hale gelebilmektedir.[3]
Marka İnceleme Kılavuzunda ise buna paralel olarak, “…görece kısa markalarda tek bir harf değişikliği işaretleri görsel olarak farklılaştırmaya yeterli… kabul edilir” demek suretiyle kısa markalara eklenecek tek bir harfin bile markaları farklılaştırmaya yeterli olabileceğini ifade etmektedir.[4] Bu konuda Türk Patent Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu (“YİDK”) tarafından verilen bir kararda “NUA” ve “NU” markaları, “…çatışma konusu ibarelerin sırasıyla 3 ve 2 harften oluşan (nua/nu) kısa ibareler olması, söz konusu ibarelerdeki tek harf farklılığının markaların bütünüyle bıraktığı algıyı değiştirecek nitelikte olması hususları beraber değerlendirilmiş ve markaların görsel, işitsel, kavramsal ve bütün olarak ortaya çıkan izlenim bakımlarından benzer markalar olmadığı kanaatine ulaşılmıştır.”[5] gerekçeleriyle benzer görülmemişlerdir.
Yargıtay’ın da bu konudaki görüşü, öğreti, Kılavuz ve Türk Patent kararları ile paraleldir. Aşağıdaki tabloda yer alan kararlarda da görülecektir ki, Yargıtay da bu tarz durumlarda benzer bir yaklaşım benimsemiş ve aşağıdaki 3-4 harften oluşan kısa markaların benzer olmadığına hükmetmiştir:
Yargıtay’ın benzer olmadıklarına hükmettiği kısa markalar
ALDİ | SALDİ | Yargıtay 11. HD., E. 2015/14811 K. 2017/2420 T. 25.04.2017 |
BİM | BİMED | Yargıtay 11. HD., E. 2015/8414 K. 2016/2775 T. 14.3.2016 |
A101 & 101 | 100 YÜZ | Yargıtay 11. HD., E. 2019/2609 K. 2020/416 T. 15.1.2020 |
OJO | NOJO | Yargıtay 11. HD., E. 2023/3561 K. 2024/5304 T. 27.6.2024 |
Tablo 1
Yukarıdaki tabloda yer alan Yargıtay kararlarındaki karşılaştırma konusu markalara bakıldığında hepsinin 3 ila 4 harften oluştukları ve yalnızca 1-2 harf veya rakamlarının farklı olduğu görülmektedir. Buna göre, Yargıtay, 3-4 harften oluşan kısa kelimelerden oluşan markalara 1-2 harfin eklenmesi veya değiştirilmesini bile markaların farklılaşması için yeterli görmektedir.
Yargıtay verdiği başka bir kararda da “karşılaştırmaya esas markaların kısa markalar oldukları ve yapılacak ... değişikliklerin dahi ayırt ediciliği sağlayacağı, … gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.” şeklindeki ERA/ERALlife ibareli markaların benzer olmadığı yönündeki istinaf kararını onamıştır.[6]
Avrupa Fikri Mülkiyet Ofisi (“EUIPO”) İtiraz Kılavuzunda da aşağıdaki tablodaki markaların EUIPO tarafından benzer görülmemesi emsal olarak gösterilmiştir:[7]
EUIPO’nun benzer olmadıklarına hükmettiği kısa markalar
TBS | JBS | 07/02/2001, R 393/1999-2 |
DOR | COR | 23/05/2007, T-342/05, EU:T:2007:152 |
Tablo 2
İstisnai Haller
Kısa işaretlerde tek bir harfi değişikliğinin dahi markalar arası benzerliği bertaraf edebileceği kural olarak kabul edilmesine karşın başkaca unsurların varlığı halinde bu kural uygulanamamaktadır.
Öyle ki Kılavuz’da “Karşılaştırma yapılırken, işaretlerde yer alan ortak harflerin konumunun, yazım veya tertip tarzının ya da işaretlerde kullanılan renk unsurunun” benzerliğe etkisi olabileceği ifade edilmiştir. Bununla paralel olarak YİDK 2019-M-8882 sayılı kararında “” & “” markalarını, harflerin yazım stillerinin ve harflerin renklerinin yüksek düzeyde benzer olması sebebiyle kısa olmalarına karşılık benzer görmüştür.[8]
Benzer şekilde EUIPO, 3 harften oluşan kelimelerde tek bir harfin farklı olmasını markaları farklılaştırmaya yeteceğini ifade etmekle birlikte aşağıdaki Tablo 3’teki üç harfli markaların da tek bir harflerinin farklı olmasına rağmen, farklı olan harflerin işitsel olarak benzer olması halinde bu farklılaşmanın sağlanmayacağını ifade etmektedir:[9]
EUIPO’nun benzer olduğuna hükmettiği kısa markalar
İLS | ELS | 23/10/2002, T 388/00, EU:T:2002:260 |
RAN | R.U.N. | 17/12/2009, T-490/07, EU:T:2009:522 |
Tablo 3
Sonuç
Kural, kısa markalara yapılacak en küçük ekleme ve değişikliklerin markaları farklılaştıracak olmasıdır. Ancak bu kural mutlak değildir. Çeşitli istisnai hallerin varlığı halinde kısa markalara yapılacak küçük ekleme ve değişiklikler, markalar arasındaki benzerliği bertaraf etmeye yetmeyebilecektir.
Ayrıntılı bilgi için lütfen iletişime geçiniz:
Doğukan Berk Aksoy, LL.M.
Avukat | Marka Vekili | Patent Vekili
T: 0 (312) 969 09 63
Evren Fırat Göklü
Avukat | Marka Vekili | Patent Vekili
T: 0 (312) 969 09 63
Furkan Mert Özkaynak
Stajyer Avukat
[1] Türk Patent ve Marka Kurumu, Marka İnceleme Kılavuzu, 2021, s.665.
[2] Türk Patent ve Marka Kurumu, Marka İnceleme Kılavuzu, 2021, s.665.
[3] Cahit Suluk, Rauf Karasu, Temel Nal, Fikri Mülkiyet Hukuku (5. baskı, Seçkin Yayıncılık 2021) s. 182
[4] Türk Patent ve Marka Kurumu, Marka İnceleme Kılavuzu, 2021, s.509.
[5] Türk Patent ve Marka Kurumu, Marka İnceleme Kılavuzu, 2021, s.665-666.
[6] Yargıtay 11. HD., E. 2022/3870 K. 2024/418 T. 18.1.2024
[7] EUIPO İtiraz Kılavuzu, 3.4.6.3
[8] Türk Patent ve Marka Kurumu, Marka İnceleme Kılavuzu, 2021, s.667.
[9] EUIPO İtiraz Kılavuzu, 3.4.6.3