1991’den beri Türkiye’de “.tr” uzantılı alan adlarının idaresinden ve tahsisinden Orta Doğu Teknik Üniversitesi bünyesindeki Nic.tr sorumluydu.
2010 yılında yayımlanan İnternet Alan Adları Yönetmeliği (“Yönetmelik”) ile Nic.tr’ye verilmiş olan yetkiler, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (“BTK”) tarafından kurulması ve kontrol edilmesi amaçlanan “.tr Ağ Bilgi Sistemi”ne (“TRABİS”) devredilmiştir. Ancak TRABİS sistemine ilişkin değişiklikler, TRABİS’in faaliyete geçeceği tarihe kadar ertelenmişti.
14 Eylül 2022 itibariyle TRABİS’in faaliyete geçmesi ile Yönetmeliğin TRABİS sistemine ilişkin hükümleri de yürürlüğe girmiş oldu. Bu yazımızda, TRABİS sistemi kapsamında .tr alan adlarının nasıl tahsis edilebileceğini ve hangi şartlar altında alan adlarının satışının ve devrinin mümkün olabileceğini açıklayacağız.
“İlk gelen alır” İlkesi
Önceden, .tr uzantılı alan adalarının tahsis edilebilmesi için başvuruların, başvuruyu yapma hakkına sahip olunduğunu gösteren belgeler ile (ör. Marka başvuru formu) yapılması gerekiyordu. Artık bu kural kaldırılmış olup, .tr uzantılı alan adları (ör. com.tr/net.tr/org.tr/gen.tr/biz.tr/tv.tr/web.tr/info.tr/bbs.tr/tel.tr/name.tr) herhangi bir belge gerekmeksizin, “ilk gelen alır” ilkesi uyarınca tahsis edilebilmektedir.
Ancak, kamu hizmetleriyle ilgili bazı alan adları için (ör., av.tr/bel.tr/dr.tr/edu.tr/gov.tr/k12.tr/kep.tr/pol.tr/tsk.tr) başvuru sahiplerinin hala ek belgeler ibraz etmesi gerekmektedir.
Alan Adı Kayıt Kuruluşları
Özel şirketler artık BTK’ya başvurarak alan adı kayıt kuruluşu olabilmektedir. TRABİS sistemi kapsamında, .tr alan adlarının tahsis ve yenilemelerine ilişkin başvurular BTK tarafından onaylanan alan adı kayıt kuruluşları aracılığıyla yapılmaktadır. TRABİS onaylı alan adı kayıt kuruluşlarına buradan ulaşabilirsiniz.
Bu bakımdan, internet alan adı tahsis etmek için başvuruda bulunacak kişilerin söz konusu alan adı kayıt kuruluşlarının internet sitelerinde yer alan elektronik başvuru formunu doldurarak başvurularını tamamlamaları gerekmektedir. Başvuru sırasında başvuru sahibinin kişisel bilgileri ve iletişim bilgilerinin verilmesi zorunludur.
Başvuruya aracılık eden alan adı kayıt kuruluşu, başvuruyu derhal TRABİS'e iletmektedir. TRABİS gerekli gördüğü takdirde ilgili başvuruyu değerlendirmektedir.
Başvuru TRABİS tarafından onaylanırsa ilgili internet alan adının tahsisi, veri tabanına kaydedilmekte ve başvuru sahibi, alan adı kayıt kuruluşu tarafından derhal bilgilendirilmektedir.
İnternet alan adları en fazla 5 yıl süreyle tahsis edilebilmektedir. Alan adı sahibi, bu sürenin bitiminden 3 ay önce, başvurunun yapılmış olduğu kayıt kuruluşu aracılığıyla bu süreyi yenileyebilmektedir.
“.tr” uzantılı alan adlarının satışı ve devri
Yönetmeliğin 13. maddesi uyarınca TRABİS sisteminde alan adlarının satışı ve devri mümkündür. Ancak Yönetmeliğin 33. maddesi uyarınca, 13. madde TRABİS’in faaliyete geçmesinden itibaren 3 yıl sonra yürürlüğe girecektir. Bu nedenle, .tr uzantılı alan adlarının satışı 14 Eylül 2025’e kadar mümkün olmayacaktır. Ancak bu tarihten sonra, satış işlemleri yapmak da mümkün hale gelecektir.
Her ne kadar satış mümkün olmasa dahi, Yönetmeliğin Geçici 2.maddesi uyarınca bu geçici süre içeresinde .tr uzantılı alan adlarının üçüncü kişilere devri aşağıdaki durumlarda mümkündür:
Gerçek kişilerin ölüm, gaiplik, gaiplik karinesi gibi durumlarında alan adı yasal mirasçılara devredilebilir.
Tüzel kişiler, sahip oldukları alan adını birleşme, devralma gibi sebeplerle devredebilirler.
Marka ve/veya patent sahibi gerçek ve/veya tüzel kişiler bu marka ve/veya patent ile ilgili haklarını devretmeleri durumunda sahip oldukları marka ve/veya patente ilişkin alan adlarını da devredebilirler.
Fikir veya sanat eserlerinin kayıt ve tescilini yaptırmış olan gerçek ve/veya tüzel kişiler bu fikir veya sanat eserleri ile ilgili haklarını devretmeleri durumunda sahip oldukları fikir veya sanat eserlerine ilişkin alan adlarını da devredebilirler.
Devir talebi hizmet alınan alan adı kayıt kuruluşunun internet sitesinde yer alan ilgili formun tam ve doğru olarak doldurulması suretiyle yapılır. Alan adı kayıt kuruluşunun, TRABİS üzerinden gerekli işlemleri tamamlaması halinde alan adının devri gerçekleştirilir.
Ayrıntılı bilgi için lütfen iletişime geçiniz:
Doğukan Berk Aksoy, LL.M.
Avukat | Marka Vekili | Patent Vekili
T: +90 312 969 09 63
Evren Fırat Göklü
Avukat | Marka Vekili
Tuana Özbal
Avukat
Petek Işılak
Stajyer Avukat
Commentaires