Marka sahibinin, markasının diğer ülkelerde de korunması için koruma talep ettiği ülkelerde tescil ettirmesi gerekir. Markanın tescili, koruma talep edilen ülke ofislerine tek tek başvurarak yapılabileceği gibi, Madrid Sistemi’nin kullanılmasıyla tek bir başvuru ile birden çok ülkede marka koruma elde edilebilmesi mümkündür.
Türkiye 1 Ocak 1999 tarihinden itibaren Madrid Protokolü ile bu Madrid Sistemi’ne taraftır. Bu sayede, Türkiye’den yapılacak tek bir başvuru ile 124 üye ülkeye kadar marka tescili sağlanması mümkündür.
Bu yazımızda, Madrid Sistemi yoluyla uluslararası marka tescilinin avantajlarından ve tescil sürecinden bahsedilecektir.
Madrid Sisteminin Avantajları
Başvuru Kolaylığı
Marka sahibinin, Madrid Sistemi sayesinde, tek bir dilde hazırlanan başvuru formu ile birden fazla ülkede markasını koruma altına alabilmesi mümkündür.
Marka Korumasının Genişletilmesi
Marka sahibinin iş stratejisinin değişmesi ya da finansal durumunun daha sonraki tarihlerde gelişmesi üzerine, Madrid Sistemi aracılığıyla markasının yeni pazarlarda korunmasına olanak sağlamaktadır.
Uluslararası Koruma
Madrid Sisteminde, 24 Mayıs 2021 tarihi itibariyle 124 üye ülke[1] bulunmaktadır. Marka sahiplerinin, Madrid Sistemi sayesinde 124 ülke arasından birinde veya birden fazlasında markalarını koruma altına alabilmeleri mümkündür. Söz konusu Madrid Sistemine üye ülke listesine buradan ulaşabilirsiniz.
Başvuruların Tek Sistemden Kontrolü
Birden fazla üye ülkede yapılan uluslararası marka başvurularının, sadece Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (“WIPO”) tarafından sunulan merkezi sistem üzerinden kontrol edilmesi ve çeşitli işlemlerin yapılması mümkündür. Ek olarak, uluslararası markanın tescil edilmesinden sonra yapılacak herhangi bir değişikliğin (marka sahibinin adında veya adresinde değişiklik, devir, mal ve hizmet listelerindeki sınırlamalar gibi) Madrid Sisteminin basit prosedürleri aracılığıyla, aynı merkezi sistem üzerinden yapılabilmesi mümkündür.
Maliyet Avantajı
Madrid Sistemi sayesinde her bir ülkede ayrı ayrı marka tescilinin yapılmasının önüne geçilmiş ve her ülkede yapılacak uluslararası marka başvurusunda ödenmesi gereken vekil ve resmi kurum ücretlerinin ödenmesi zorunluluğu ortadan kaldırılmıştır.
Markanın Tek Başvuru ile Yenilenmesi
Madrid Protokolü m.7 uyarınca, uluslararası marka tescili 10 yıl süre ile korunmaktadır. Ancak, söz konusu uluslararası markanın her 10 yıllık sürenin sonunda talep üzerine yenileme ücretinin ödenmesi koşuluyla yenilenebilmesi mümkündür.
Madrid Sisteminin Öngörülebilirliği
Madrid Sistemi kapsamında yapılan uluslararası marka başvurularında Akit Taraf[2] ofislerinin, başvuruya ilişkin kararlarını belirtmeleri için Madrid Protokolü m. 5 uyarınca 1 yıllık süre öngörülmüştür. Ancak markanın korunmak istendiği Akit Taraf ofisine bağlı olarak, bu 1 yıllık süreninin en fazla 18 aya çıkarılmasına karar verilebilmesi imkanı tanınmıştır.[3] Bu sayede, uluslararası marka başvurusunun belirtilen süreler içerisinde tamamlanacağı öngörülebilmektedir.
Madrid Sistemi Yoluyla Tescil Süreci
Menşe Ofis Aracılığıyla Uluslararası Marka Başvurusu
Madrid Sistemi’ne göre uluslararası marka tescilinin sağlanabilmesi için her şeyden önce markanın, menşe ofiste tescil edilmiş veya tescil başvurusunun yapılmış olması gerekir. Menşe ofis, ilgili üye ülkenin marka tescil sürecini yürüten ofistir. Türkiye’den yapılacak uluslararası marka başvurularında ilgili menşe ofis Türk Patent ve Marka Kurumudur (“Türk Patent”).
Uluslararası marka başvuruları, esas tescilin[4] ya da esas başvurunun[5] kapsamını aşamaz. Bu sebeple Madrid Sistemi kapsamında yapılacak uluslararası marka başvurusunun, marka sahibi, marka işareti, mal ve hizmetler bakımından esas başvuruya ya da esas tescile uyumlu olması gerekir.
Uluslararası tescil başvurusunun, İsviçre’nin Cenevre şehrinde yer alan WIPO’ya yapılması gerekir. Ancak, WIPO’ya marka sahibi tarafından doğrudan yapılan başvurular kabul edilmemekte olup, esas tescilin yapıldığı ya da esas başvurunun dosyalandığı menşe ofis yani Türk Patent aracılığıyla yapılması gerekir.
Marka sahibi tarafından hazırlanan başvuru formu menşe ofise iletilir. Ardından, menşe ofisin marka başvurusunun, WIPO’ya iletilmesinden önce bazı hususları teyit etmesi gerekir. Yapılan değerlendirme sonucunda yapılan başvuru tam ve eksiksizse, uluslararası marka başvurusu menşe ofis tarafından WIPO’ya iletilir.
WIPO Tarafından Şeklen İnceleme
WIPO, kendisine gönderilen uluslararası marka başvurularını inceler. WIPO tarafından yapılan bu inceleme, şekli bir incelemedir.
Başvurunun uygun ve doğru yapıldığının tespiti halinde WIPO tarafından başvuru, Uluslararası Sicile kaydedilir ve WIPO Gazetesi’nde yayımlanır. Ardından WIPO, marka korumasının talep edildiği Akit Taraf ofislerine bildirimde bulunur.
Akit Taraf Ofisleri Tarafından Esastan İnceleme
WIPO’dan bildirimi alan her bir Akit Taraf, başvuruyu kendi mevzuatlarına uygun olarak değerlendirip 1 yıl veya en geç 18 ay içerisinde markanın o ülkede tescil edilip edilemeyeceğine ilişkin karar vermesi gerekir. Akit Taraf ofisleri tarafından verilen marka tescilinin kabulü veya reddi kararı, WIPO tarafından Uluslararası Sicile kaydedilecek olup uluslararası marka başvurusu sahibi bilgilendirilecektir.
Akit Taraflardan birine ya da birkaçına ait ofislerin, markanın reddine veya kısmen korunmasına ilişkin karar vermesi durumunda verilen bu karar, Akit Taraf ofisi tarafından WIPO’ya gönderilmelidir. WIPO, verilen bu ret kararını Uluslararası Sicile kaydeder ve WIPO Gazetesi’nde yayımlar. Akit Taraf ofislerinden birinin ya da birkaçının verdiği ret kararı, diğer Akit Taraf ofislerinin kararlarını etkilemeyecektir.
Uluslararası Markanın Tescili
Akit Taraflarca kendi ülkelerine ait mevzuatlarına uygun olarak yaptıkları inceleme sonucunda, uluslararası marka başvurusunun mevzuatlara uygun olduğuna karar verilmesi üzerine başvurunun tesciline karar verilir.
Madrid Sistemi kapsamındaki uluslararası tescilli markalar, esas başvuruya ya da esas tescile tescil tarihinden itibaren 5 yıl süreyle bağımlı kalır. Eğer, söz konusu 5 yıllık süre içerisinde esas başvuru ya da esas tescil reddedilir, iptal edilir ya da hükümsüz kılınırsa, bunlara bağlı uluslararası marka tescilleri de düşer. Ancak öngörülen 5 yıllık sürenin bitiminden sonra, uluslararası marka, esas tescilden ya da esas başvurudan bağımsız hale gelir.
Uluslararası Resmi Marka Başvurusu Ücreti
Uluslararası marka başvurusu için ödenmesi gereken iki tür ücret bulunmaktadır. Bunlardan biri, menşe ofise yani Türk Patent’e ödenmesi gereken uluslararası başvurunun WIPO’ya resmi bildirim ücreti, diğer ücret ise WIPO’ya İsviçre Frangı cinsinden ödenmesi gereken uluslararası resmi marka başvuru ücretidir.
Türkiye’den yapılacak uluslararası marka başvurularında Türk Patent’e ödenmesi gereken WIPO’ya resmi bildirim ücreti 2024 yılı itibariyle 1.854 Türk Lirasıdır. WIPO’ya ödenecek resmi ücret ise başvuru kapsamındaki sınıf sayısı, markanın renkli olup olmaması, markanın garanti markası ya da ortak marka olup olmaması, başvurunun kapsadığı ülke sayısı gibi durumlarına göre değişkenlik göstermektedir.
WIPO’ya ödenecek resmi ücretin hesaplanması için WIPO’nun internet sayfasında (https://madrid.wipo.int/feecalcapp/) yer alan otomatik hesaplama aracı “Fee Calculator” kullanılmalıdır.
Ayrıntılı bilgi için lütfen iletişime geçiniz:
Doğukan Berk Aksoy, LL.M.
Avukat | Marka Vekili | Patent Vekili
T: 0 (312) 969 09 63
Elif Koturoğlu
Avukat | Marka Vekili
[1] Söz konusu üye ülkeler, Akit Taraf olarak anılmaktadır. [2] Markaların Uluslararası Tesciline İlişkin Madrid Anlaşması ve Bu Anlaşmaya İlişkin Protokolün Uygulanmasına Dair Yönetmelik m.4 uyarınca Akit Taraf, Madrid Anlaşmasına taraf olan devlet veya Madrid Protokolüne taraf olan devlet veya hükümetlerarası teşkilat anlamına gelir. [3] Türkiye’nin de aralarında bulunduğu, bildirim süresini 18 aya uzatan ülkeler listesi için bkz. https://www.wipo.int/export/sites/www/madrid/en/notices/pdf/declarations.pdf [4] Bir Akit Tarafın ofisi tarafından gerçekleştirilen ve bir markanın tescili için uluslararası başvuruya esas oluşturan o markanın tescili. [5] Bir Akit Tarafın ofisi tarafından işleme konan ve bir markanın tescili için uluslararası başvuruya esas oluşturan o markanın tesciline yönelik başvuru.